Bonaventura Peeters

Gelijck een schip in zee gedreven door de baaren, 
dan hoogh, en dan weer leegh, onsekerwaer’tsalvaaren 
door’t felle zeetempeest, soogaet het met den staet 
der menschen, die veel meer geneygensijn tot quaet, 
als tot de deught…

Urenlang zit Bonaventura Peeters op de kade van Antwerpen om er de passerende schepen te bestuderen en ze gedetailleerd vast te leggen op papier. Maar ook het spel van het zonlicht en de wolken op het water van de Schelde en de Noordzee brengen hem inspiratie voor de talloze `marines’ die hij schildert. Eerst doet hij dat met een eerder rustig kleurenpalet, later gaat hij steeds meer met kleurcontrasten werken. Dreigende wolken hangen dan boven woeste zeeën waarover minutieus weergegeven schepen navigeren. Arnold Houbraken noemt hem ‘de beste in zyn tyd, in die wyze van schilderen’ (De grooteschouburgh der Nederlantschekonstschildersenschilderessen, 1721).  Maar de zee inspireert Peeters ook tot beschouwende verzen, waarin de mens een fragiel schip op een oceaan vol gevaar is. Cornelis de Bie zegt het duidelijk in zijn Gulden cabinet vande edel vry schilder const (1662): Bonaventura Peeters is een ‘uytnemende Zee-Schilder ende soet-bloeyenden Poët’.

Bonaventura Peeters komt in 1614 in Antwerpen ter wereld. Over zijn opleiding is niets bekend, maar in 1634 wordt hij meester in het lokale Sint-Lucasgilde. Zijn professionele voorliefde gaat uit naar maritieme onderwerpen en landschappen, eerder dan naar modieuze portretten of genrestukken. Vaak kiest hij locaties die hij zelf goed kent: de rede van Antwerpen, de Schelde, de kusten van de Lage Landen, en zelfs, na enkele reizen, ook de kusten van Scandinavië. Hoewel Antwerpen, als onderdeel van de Spaanse Nederlanden, in oorlog is met de Republiek, voeren heel wat van Peeters’ schepen Nederlandse vlaggen.

De liefde voor de schilderkunst is overigens genetisch bepaald. Bonaventura heeft twee broers, Gillis (1612-1653) en Jan (1624-1678), en een zus, Catharina (1615-1676). Allemaal schilderen ze op hoog niveau, en allemaal hebben ze een voorliefde voor indrukwekkende landschappen of romantische zeezichten.

In juli 1652 overlijdt Bonaventura Peeters in zijn buitenplaats in het mooie Hoboken bij Antwerpen. Ondanks zijn jonge leeftijd laat hij een omvangrijk oeuvre na.